تاثیر غلظت کلسیم و پتاسیم در محلول هیدروپونیک بر عکس العمل گلرنگ به شوری

شوری یکی از تنش های محیطی مهمی است که سبب کاهش عملکرد بسیاری از گیاهان زراعی در مناطق مختلف دنیا شده است. این تحقیق در قالب سه آزمایش مجزا جهت ارزیابی عکس المعل ژنوتیپ های گلرنگ به شوری و بررسی نقش پتاسیم و کلسیم در میزان تحمل گیاه به شوری انجام شد. آزمایش اول جهت ارزیابی واکنش گیاه در مرحله جوانه زنی در آزمایشگاه و آزمایشات دوم و سوم جهت مطالعه عکس العمل گیاه به شوری در مرحله رشد رویشی در شرایط گلخانه در محیط کشت هیدروپونیک (با استفاده از محلول غدایی جانسون) صورت گرفت. در آزمایش اول و دوم سیزده ژنوتیپ گلرنگ در دو سطح شوری صفر و 100 میلی مولار نمک طعام ارزیابی شدند. در آزمایش سوم واکنش یک ژنوتیپ حساس به شوری گلرنگ در دو سطح شوری صفر و 100 میلی مولار نمک طعام و چهار تیمار کودی شامل محلول غذایی جانسون، محلول جانسون + 10 میلی مولار پتاسیم، محلول جانسون + 5 میلی مولار کلسیم و محلول جانسون + 10میلی مولار پتاسیم و 5 میلی مولار کلسیم مورد مطالعه قرار گرفت. در مرحله جوانه زنی سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه در اثر شوری کاهش یافت. در این مرحله اثر متقابل سطوح شوری و ژنوتیپ برای صفات جوانه زنی معنی دار بود. شوری باعث کاهش ارتفاع گیاه، تعداد و سطح برگ در گیاه و همچنین وزن خشک برگ، ساقه و ریشه گردید. وزن خشک اندام هوایی در محیط شور نسبت به محیط غیر شور در مقاومترین ژنوتیپ حدود 32 درصد و در حساسترین ژنوتیپ حدود 60 درصد کاهش یافت. همچنین در اثر تیمار شوری غلظت و محتوای پتاسیم، کلسیم و منیزیم در اندام هوایی و ریشه کاهش و در نقطه مقابل غلظت و محتوای سدیم در این اندام ها افزایش یافت. درصد کاهش وزن خشک اندام هوایی در محیط شور در تیماری که غلظت کلسیم در محلول غذایی به تنهایی افزایش یافته بود نسبت به دیگر تیمارهای آزمایشی کمترین بود. گرچه افزایش توأم غلظت پتاسیم و کلسیم در محلول غذایی باعث کاهش بیشتر وزن خشک تولید شده توسط گیاه در محیط شور گردید. نتایج حاصل از این آزمایش نشان می دهد که افزایش غلظت کلسیم در محلول غذایی می تواند اثر شوری بر رشد گیاه را تعدیل نماید.